Gốm sứ Đông Triều Quảng Ninh là một dòng gốm sứ nổi tiếng tại Việt Nam với độ bền cao và vẻ đẹp tự nhiên do quá trình nung ở nhiệt độ cao. Hãy cùng Đồ thờ Huyền Đức tìm hiểu về loại gốm này.
Gốm sứ Đông Triều là gì?
Gốm sứ Đông Triều là dòng gốm được sản xuất bởi các nghệ nhân tại khu vực Cầu Đất và Vĩnh Hồng, phường Mạo Khê, thị xã Đông Triều. Các làng gốm ở đây phát triển mạnh mẽ và tạo ra những dòng gốm chất lượng cao, mang tên theo địa danh sản xuất.
Lịch sử phát triển của Gốm sứ Đông Triều
Làng nghề Gốm sứ Đông Triều tại tỉnh Quảng Ninh có lịch sử phát triển non trẻ và khá mới so với các loại gốm khác. Ông Hoàng Bá Huy đã có công duy trì và phát triển nghề Gốm sứ Đông Triều bằng cách thành lập tổ sản xuất gia đình vào những năm 1955. Kể từ đó, nghề làm gốm đã được mở rộng và hiện nay, Đông Triều có hơn 50 lò gốm hoạt động không ngừng để sản xuất những sản phẩm gốm cao cấp, chất lượng để phục vụ thị trường.
Đặc điểm của gốm sứ Đông Triều
Gốm sứ Đông Triều được làm thủ công hoàn toàn bởi các nghệ nhân trong làng Gốm sứ Đông Triều, mang những đặc trưng khác biệt so với các loại gốm khác. Nguyên liệu chính là cao lanh và đất sét được lựa chọn và chọn lọc. Sau đó, gốm được nung ở nhiệt độ cao, mang lại khả năng chịu nhiệt và độ bền cao. Gốm sứ Đông Triều có độ trắng mịn đồng nhất và tinh tế, không chứa tạp chất, điều này làm cho nó được ưa chuộng bởi người tiêu dùng.
Quy trình sản xuất gốm sứ Đông Triều
Để sản xuất gốm sứ Đông Triều chất lượng, từ nguyên liệu thô gồm cao lanh và đất sét, các thợ làm gốm phải trải qua quy trình sàng lọc và loại bỏ tạp chất. Mục tiêu là chuyển đổi nguyên liệu thô thành đất mềm, mịn và dẻo, đảm bảo kết cấu đạt chuẩn để tạo ra sản phẩm hoàn mỹ. Nếu đất sét chưa được lọc kỹ hoặc còn chứa tạp chất, sản phẩm cuối cùng sẽ không đạt chất lượng mong muốn.
Tiếp theo, sau khi chuẩn bị nguyên liệu, những người thợ tài hoa sẽ sử dụng bàn tay khéo léo và điêu luyện để tạo ra các hình dáng mềm mại. Họ có thể vuốt gốm trên bàn xoay hoặc tỉ mỉ xếp khuôn hình. Vì tất cả các sản phẩm đều được làm thủ công, không có sự can thiệp của máy móc, việc tạo hình và mẫu mã hoàn chỉnh một sản phẩm gốm mất rất nhiều thời gian.
Sau đó, công đoạn vẽ hình được tiến hành, đặc biệt là trên các sản phẩm có cùng một khuôn mẫu nhưng với họa tiết và hoa văn khác nhau. Mỗi nghệ nhân sẽ thể hiện nét vẽ riêng của mình, từ cảnh vật, núi non đến nhân vật, tạo ra những tác phẩm nghệ thuật tuyệt đẹp từ cát khối đất.
Từng công đoạn vuốt gốm, tạo hình đất, các nghệ nhân đều truyền tải tình yêu và tâm hồn của mình vào tác phẩm. Công đoạn cuối cùng là quá trình nung sản phẩm ở nhiệt độ cao, đối với gốm sứ đạt chuẩn, nhiệt độ nung thường dao động từ 1.300 đến 1.400 độ C và mất từ 4 đến 5 tiếng tùy thuộc vào kích thước và hình dáng sản phẩm. Vì đây là loại gốm nặng lửa, lò nung ở Đông Triều thường sử dụng củi làm nhiên liệu. Các lò nung bằng củi có tính phức tạp hơn so với lò công nghiệp, vì người nghệ nhân cần căn chỉnh và điều chỉnh lửa sao cho lưỡi lửa chính xác đi vào đầu, cuối hoặc giữa lò tại từng thời điểm. Mỗi loại củi sẽ tạo ra màu sắc men khác nhau khi đốt, và những lớp bụi hoa từ củi sẽ tạo điểm nhấn trên bề mặt men theo cách đó.
Đặc điểm kỹ thuật của gốm sứ Đông Triều là:
- Gốm sứ Đông Triều được làm từ nguyên liệu chính là đất cao lanh và đất sét.
- Sản phẩm gốm được nung ở nhiệt độ cao.
- Không chứa tạp chất.
- Gốm sứ có độ trắng mịn đều và rất đẹp mắt.
Quy trình sản xuất gốm sứ Đông Triều tương tự như các sản phẩm gốm sứ khác tại Việt
Nam, bao gồm các bước sau:
Bước 1: Chọn đất làm gốm và loại bỏ tạp chất.
Bước 2: Tạo hình cho gốm sứ.
Bước 3: Trang trí hoa văn trên sản phẩm.
Bước 4: Tráng men.
Bước 5: Nung ở nhiệt độ khoảng 1.300 – 1.800 độ C.
Bằng cách tuân thủ quy trình sản xuất này và sử dụng kỹ thuật nung đúng, gốm sứ Đông Triều mang đến những sản phẩm gốm sứ chất lượng cao, có độ trắng mịn đều và thu hút mắt người nhìn.
Qua bài viết của Bàn thờ Thần Tài hi vọng sẽ mang lại cho bạn thông tin hữu ích về loại gốm này.
